Metafora w teatrze WR/PO/MfwTr
Miejsce metafory w przestrzeniach teatru określa typ i rodzaj kluczowych środków ekspresji.
Proces metaforyzacji jest bardzo istotny w przekładzie tekstu na język spektaklu.
Zakres poszczególnych tematów:
1. Wprowadzenie do pojęcia metafory w teorii literatury
2. Przegląd kluczowych koncepcji językowej metafory (od Arystotelesa do Herdera)
3. Interakcyjna teoria metafory (Richards - Black)
4. Metafora w teorii aktów mowy. J.R. Searle'a
5. Wprowadzenie do pojęcia metafory w teatrze
6. Prezentacja miejsca i funkcji poza werbalnych metafor w przestrzeni teatru
7. Metafora w teatrze antycznym (metafora a katharsis)
8. Metafora otwarta w teatrze elżbietańskim
9. Metafora a metaforyzacja w teatrze barokowym
10. Metafora historiozoficzna w polskim teatrze romantycznym
11. Metafora w przestrzeniach teatru naturalistycznego
12. Metafora w kręgu Wielkiej Reformy
13. Metafora wobec znaku i interakcji scena-widownia w przestrzeniach współczesnego teatru.
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2017/18-Z: | W cyklu 2016/17-L: | W cyklu 2018/19-L: | W cyklu 2016/17-Z: | W cyklu 2017/18-L: | W cyklu 2015/16-Z: | W cyklu 2018/19-Z: |
Efekty kształcenia
Wiedza – rozumiana jest jako efekt przyswojenia informacji, faktów, zasad, teorii, praktyk
EM1 - wyjaśnić kluczowe koncepcje w zakresie metafory językowej
EM2 - scharakteryzować proces metaforyzacji w przestrzeni teatru
EM3 - orientować się w podstawowych typach i kierunku rozwoju procesu metaforyzacji w dziejach teatru
Umiejętności – obejmuje zdolności (poznawcza i praktyczne) do stosowania wiedzy i rozwiązywania problemów, w sytuacjach typowych i nietypowych
EM4 - rozpoznawać i analizować metafory wśród tropów stylistycznych w tekście
EM5 - posługiwać się werbalnymi i pozawerbalnymi metaforami w teatrze
EM6 - projektować werbalne i pozawerbalne metafory w rożnych przestrzeniach teatralnych
Kompetencje – obejmuje zdolności do samodzielnego lub przebiegającego w grupie, odpowiedzialnego wykonywania powierzonych zadań, gotowość do uczenia się przez całe życie, sprawność komunikowania się, umiejętność współdziałania z innymi jako członka lub lidera zespołu
EM7 - inicjować dyskusje
EM8 - krytycznie oceniać procesy metaforyzacji w literaturze i teatrze
Kryteria oceniania
Wykład prezentujący syntezę historyczną i przegląd podstawowych teorii. Dyskusja wokół inicjowanych treścią wykładu tematów. Krótkie referaty studentów związane z tematyką podejmowaną na wykładach oraz próby samodzielnych analiz metafor i projekcji metaforycznych w wybranych fragmentach dramatów.
Dozwolone są 2 nieobecności nieusprawiedliwione.
Aby otrzymać zaliczenie student zobligowany jest do aktywnego uczestnictwa w zajęciach (głosy w dyskusji (20%) i referaty 15 min. (20%)) oraz przygotowania pracy końcowej (60%) - pisemnej analizy metafor i projekcji metaforycznych w wybranym dramacie.
Literatura
Podstawowa
1. Arystoteles, Retroryka-Poetyka
2. G. Lakoft, M. Johnson, Metafory w naszym życiu
3. M. Bristigier, Związki muzyki i słowem
4. I. Jaśkiewicz, O metaforze w architekturze i w innych sztukach pięknych
5. J. Limon, Brzmienia czasu cz.2
6. W.B. Worthen, Miedzy literaturą a przedstawieniem rozdz. 3-4
Uzupełniająca
1. J.P. Sarazac red. Słownik dramatu nowoczesnego i najnowszego
2. E. Rozik, Korzenie teatru
3. K. Stępniak, Filozofia metafora
4. T. Dobrzyńska, Mówiąc przenośnie
5. J. Limon, Piąty wymiar teatru
Wybór dramatów do analizy ustalany wspólnie ze studentami.