Teatr i kultura niemiecka WR/TiKN
Przedmiotem zajęć jest rozwój teatru w krajach niemieckojęzycznych – Niemczech, Austrii i Szwajcarii od początku XX wieku po współczesność. Celem wykładów jest prezentacja najwybitniejszych zjawisk i twórców w układzie chronologicznym oraz omówienie konwencji teatralnych decydujących o specyfice teatru niemieckiego. Uwzględnione zostaną także zagadnienia związane z systemem organizacji teatrów w krajach niemieckojęzycznych, a także wpływy/blokady w recepcji teatru niemieckiego w Polsce i polskiego w krajach niemieckojęzycznych. W ramach zajęć przewidziano także składnik konwersatoryjny, który na podstawie wskazanego materiału ma zachęcić studentów do wypowiedzi indywidualnych i dyskusji. W miarę dostępności na zajęciach wykorzystywane będą materiały multimedialne.
Zakres poszczególnych grup tematów:
• teatr niemiecki pocz. XX wieku: Max Reinhardt,
• teatr niemiecki pocz. XX wieku: Erwin Piscator,
• teatr niemiecki pocz. XX wieku: Bertolt Brecht,
• teatr niemiecki pocz. XX wieku: ekspresjonizm,
• nowy taniec niemiecki,
• eksperymenty teatralne Oskara Schlemmera
• sytuacja w teatrze powojennym: "karuzela" dyrektorów i "godzina zero", teatr "przeczekania", lata 60. teatr odzyskuje głos (powrót Piscatora),
• lata 70.-90. - teatr poszukujący tożsamości: Peter Zadek,
• lata 70.-90. - teatr poszukujący tożsamości: Peter Stein,
• lata 70.-90. - teatr poszukujący tożsamości: Claus Peymann,
• teatr po zjednoczeniu: „grabarz przeszłości” Heiner Müller,
• teatr po zjednoczeniu: „artystyczny terroryzm” Franka Castorfa,
• teatr po zjednoczeniu: „twórczość jako nieustające badania” Heiner Goebbels,
• teatr stawia pytania: Christoph Marthaler,
• teatr stawia pytania: Milo Rau,
• teatr stawia pytania: Rimini Protokoll
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2021/22-Z: | W cyklu 2020/21-L: |
Efekty kształcenia
K_W01
[K_W04++]
[K_W012+]
[K_U01+++]
[K_U03++]
[K_U17++]
[K_K06+++]
[K_K04++]
[K_K08+++]
Kryteria oceniania
EM 1 aktywność w dyskusji – 25%, esej/referat – 25%, egzamin ustny – 50 %
EM 2 aktywność w dyskusji – 25%, esej/referat – 25%, egzamin ustny – 50 %
EM 3 aktywność w dyskusji – 25%, esej/referat – 25%, egzamin ustny – 50 %
EM 4 esej/referat – 50%, egzamin ustny – 50 %
EM 5 esej/referat – 50%, egzamin ustny – 50 %
EM 6 esej/referat – 100%
EM 7 aktywność w dyskusji – 50%, egzamin ustny – 50 %
EM 8 aktywność w dyskusji – 50%, egzamin ustny – 50 %
EM 9 aktywność w dyskusji – 50%, egzamin ustny – 50 %
Dopuszczalne są 2 nieusprawiedliwione nieobecności na zajęciach, większa liczba nieobecności wymaga zaliczenia tematyki zajęć w jako wypowiedzi ustnej lub w postaci eseju.
Zapoznanie się z materiałami prezentowanymi/omawianymi w trakcie wykładów.
Przygotowanie min. 2 tematów cząstkowych i zaprezentowanie ich w postaci referatu lub prezentacji podczas spotkań.
Literatura
Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej
1. Podstawowa:
J. Bab, Teatr współczesny, przeł. E. Misiołek, Warszawa 1959.
G. Matuszek, Naturalistyczne dramaty, Kraków 2008.
J. Hryńczuk, Poglądy estetyczne naturalistów niemieckich, Wrocław 1968.
M. Leyko, Reżyser masowej wyobraźni. Max Reinhardt i jego „teatr dla pięciu tysięcy”, Łódź 2002.
M. Reinhardt, O teatrze i aktorze, przeł. i oprac. M. Leyko, Gdańsk 2004.
Roman Taborski, Gościnne występy teatru Maxa Reinhardta w Warszawie w 1912 roku, „Przegląd Humanistyczny” 1978, z. 7-8, s. 35-41.
Ekspresjonizm w teatrze niemieckim, przeł. i oprac. W. Dudzik, M. Leyko. Gdańsk 2009.
M. Leyko, Teatr w krainie utopii, rozdz. II – V (fragmenty), Gdańsk 2012.
O. Schlemmer, Eksperymentalna scena Bauhausu, przeł. i oprac. M. Leyko, Gdańsk 2010.
Schlemmer | Kantor, red. M. Leyko, Kraków 2016.
E. Piscator, Teatr polityczny, przeł. R. Szydłowski, Warszawa 1983.
M. Leyko, Film contra Arystoteles. O roli filmu w teatrze epickim E. Piscatora, [w:] Wiek ekranów. Przestrzenie kultury widzenia, red. A. Gwóźdź, P. Zawojski, Kraków 2002.
B. Brecht, Wartość mosiądzu, przekład zespołowy, Warszawa 1975.
A. Wirth, Siedem prób. Szkice krytyczne, Warszawa 1962.
M. Leyko, Brecht chciany i niechciany (maszynopis).
B. Drewniak, Teatr i film III Rzeszy, wyd. 2, Gdańsk 2011.
H.T. Lehmann, Teatr postdramatyczny, przeł. D. Sajewska, M. Sugiera, Kraków 2004.
Heiner Müller, 3x w serii „Dramat współczesny”, red. M.Sugiera
Robin Detje, Castorf. Prowokacja dla zasady, przeł. M. Borowski, M. Sugiera, Kraków 2013.
H. Goebbels, Przeciw Gesamtkunstwerk, przeł. A. R. Burzyńska, S. Wojciechowski, Kraków 2015.
Z. Smolarska, Rimini Protokoll. Ślepe uliczki teatru partycypacyjnego, Warszawa 2017.
L. Jirička, Goebbels, Neuwirth, Ammer, Oehring. Zdobywcy scen akustycznych. Od radioartu do teatru muzycznego, Warszawa 2015.
2. Uzupełniająca:
Teatr niemiecki w Polsce XVIII-XX wiek, red. K. Prykowska-Michalak, Łódź 2008.
M. Leyko, Brecht chciany i niechciany (maszynopis)
Publiczność (z)wymyślana. Relacje widz-scena we współczesnej dramaturgii i inscenizacji, red. D. Dąbek, J. Jaworska-Pietura, Kraków 2009.
M. Sugiera, Realne światy / możliwe światy, Kraków 2005.
M. Sugiera, W cieniu Brechta, Kraków 1999.
Teatr – literatura – media. O polsko-niemieckich oddziaływaniach w sferze kultury po 1989, red. M. Leyko, A. Pełka, Łódź 2013.
Felix Austria. Dekonstrukcja mitu?Dramat i teatr austriacki od początku XX wieku, red. M. Leyko, A. Pełka, K. Prykowska-Michalak, Krakow 2021.
Dramat po dramacie. Przemiany form dramatycznych w Niemczech po 1945, red. M. Leyko, A. Pełka, Łódź 2012.
Christoph Schlingensief, Sztuka bez granic, Kraków 2011.
M. Muskała, Między Placem Bohaterów a Rechnitz, Kraków 2016.
System organizacji teatrów w Europie, red. Karolina Prykowska-Michalak, Warszawa 2016.
Ze szczytów Alp… Dramat i teatr szwajcarski XX i XXI wieku, red. M. Wąsik, K. Sidowska, Łódź 2019.