Historia idei 1 WOT/L/HistIdi2-Z
Zakres poszczególnych tematów:
1. Narodziny Wenus. Nowożytność i nowe koncepcje estetyczne
2. Logika i szaleństwo władzy (Machiavelli, Książę)
3. Bóg, rozum i zwątpienie: Kartezjusz
4. Sapere aude: Kant
5. Samotność i wspólnota: Rousseau
6. Rewolucja i jej spuścizna
7. Hegel – myśliciel i figura retoryczna
8. Pozytywizm i narodziny socjologii
9. Po świecie krąży widmo (Marks i marksizm)
10. Wola mocy. Nietzsche
11. Narodziny tłumu
12. Idea miasta, idea odpadu
13. Człowiek wśród skorpionów: Brzozowski
14. Orientalizm: konstruowanie obcego, konstruowanie siebie
15. Histeria. Ciało przeciw idei.
16. Święto wiosny
17. Wielka Wojna. Nekroperformans
18. Poszukiwanie pewności: Husserl
19. Bycie jako problem: Heidegger
20. Etyka – nowy początek filozofii: Levinas
21. Rewolucja psychoanalityczna: Freud i Jung
22. Ten fascynujący faszyzm
23. Zagłada
24. Obrazy zagłady
25. Banalność zła: Hanna Arendt
26. Język i struktury
27. Śmierć autora (poststrukturalizm)
28. Lacan – powrót do Freuda?
29. Historie oka
30. Estetyka kampu
31. Feminizm/ feminizmy
32. Paris is burning: gender i queer
33. Nie ma nic poza tekstem: dekonstrukcja
34. Krytyka postkolonialnego rozumu
35. Społeczeństwo globalne, społeczeństwo wizualne
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
student po zakończeniu kursu powinien:
EM 1 - wskazać i scharakteryzować kluczowe idee nowożytnej myśli Zachodu oraz ich przedstawicieli K_W02
EM 2 - opisać sposoby krystalizowania się współczesnych nurtów myślowych (np. modernizmu, psychoanalizy) w różnorodnych praktykach kulturowych K_W03
EM 3 - rozpoznawać ideologiczne konteksty współczesnych zjawisk kulturowych K_W10
Umiejętności
student po zakończeniu kursu powinien:
EM 4 - samodzielnie analizować teksty humanistyczne o znacznym stopniu złożoności i identyfikować ich fundamenty teoretyczne K_U03
EM 5 - wykorzystywać poznane koncepcje teoretyczne do krytycznej analizy współczesnych zjawisk kultury K_U04
Kompetencje personalne i społeczne
student po zakończeniu kursu powinien:
EM 6 - konstruować spójną argumentację podczas dyskusji z grupą K_K01
EM 7 - wskazywać ideologiczne uwikłanie argumentacji dyskutantów oraz własnej K_K04
EM 8 - celnie powoływać się na pojęcia i koncepcje teoretyczne w toku pisemnego oraz ustnego formułowania własnych opinii K_K04
Kryteria oceniania
Dopuszczalnych jest 6 nieusprawiedliwionych nieobecności na zajęciach (po 2 w semestrze).
Wymagana regularna lektura tekstów i merytoryczny wkład w dyskusję.
Zajęcia kończą się esejem zaliczeniowym oraz egzaminem ustnym, obejmującym omawiany materiał.
Literatura
podręczniki, antologie i opracowania:
Anna Burzyńska, Michał Paweł Markowski, Teorie literatury XX wieku (Podręcznik i Antologia)
Maria Gołaszewska, Estetyka współczesności
Andrzej Miś, Filozofia współczesna. Główne nurty
oraz teksty (większość we fragmentach):
Aby Warburg, Narodziny Wenus i inne szkice renesansowe
Niccolo Machiavelli, Książę
René Descartes, Medytacje o pierwszej filozofii
Immanuel Kant, Prolegomena, Co to jest Oświecenie?
Zbigniew Kuderowicz, Kant
Jan Jakub Rousseau, Umowa społeczna
Bronisław Baczko, Rousseau: Samotność i wspólnota
Monika Milewska, Ocet i łzy
Hegel, Fenomenologia ducha
Susan Buck-Morss, Hegel, Haiti i historia uniwersalna
August Comte, Metoda pozytywna w szesnastu wykładach
Karol Marks, Manifest komunistyczny
Terry Eagleton, Dlaczego Marks miał rację
Fryderyk Nietzsche, Narodziny tragedii, Tako rzecze Zaratustra
Gustave le Bon, Psychologia tłumu
Walter Benjamin, Pasaże
Stanisław Brzozowski, Legenda Młodej Polski
Czesław Miłosz, Człowiek wśród skorpionów
Edward Said, Orientalizm
Etienne Trillat, Historia histerii
Modris Eksteins, Święto wiosny. Wielka Wojna i narodziny nowego wieku
Dorota Sajewska, Nekroperformans. Kulturowa rekonstrukcja teatru Wielkiej Wojny
Edmund Husserl, Medytacje kartezjańskie
Leszek Kołakowski, Husserl i poszukiwanie pewności
Martin Heidegger, Czas światoobrazu
Emmanuel Levinas, Całość i nieskończoność: esej o zewnętrzności
Sigmund Freud, Objaśnianie marzeń sennych, Wstęp do psychoanalizy
Bjorn Killingmo, Psychoanalityczna metoda leczenia: zasady i pojęcia
Carl Gustav Jung, Archetypy i nieświadomość zbiorowa
Jolande Jacobi, Psychologia Junga
Susan Sontag, Ten fascynujący faszyzm
Tadeusz Borowski, U nas w Auschwitzu, Proszę państwa do gazu
Zygmunt Bauman, Nowoczesność i zagłada
George Didi-Huberman, Obrazy mimo wszystko
Hanna Arendt, Eichmann w Jerozolimie: rzecz o banalności zła
Roman Jacobson, Poetyka w świetle językoznawstwa
Roland Barthes, Wstęp do analizy strukturalnej opowiadań
Claude Lévi-Strauss, Trójkąt kulinarny
Roland Barthes, Śmierć autora, S/Z
Michel Foucault, Oryginalność a regularność
Jacques Lacan, Stadium lustra jako czynnik kształtujący funkcję Ja, Anamorfoza i spojrzenie
Todd Mc Gowan, Spojrzenie u Lacana
Herman Lang, Język i nieświadomość. Podstawy teorii psychoanalitycznej Jacques’a Lacana
Moustafa Safouan, Cztery lekcje psychoanalizy
Georges Bataille, Historie oka
Tomasz Swoboda, Historia oka. Bataille, Leiris, Artaud, Blanchot
Susan Sontag, Notatki o kampie
Andrew Britton, Po stronie interpretacji. Notatki przeciw kampowi
Simone de Beauvoir, Druga płeć
Luce Irigaray, Ciało w ciało z matką
Naomi Wolf, Mit piękności
Sherry B. Ortner, Czy kobieta ma się tak do mężczyzny jak „natura” do „kultury”?
Judith Butler, Zapis na ciele, performatywna wywrotowość
Jean Baudrillard, Precesja symulakrów
Paul de Man, Retoryka czasowości