Teatr lalek na świecie WSL/RTL/TLNS-Z
1 – Wprowadzenie do zajęć, charakterystyka przedmiotu
2,3,4 – Europa
• najważniejsze wydarzenia w dziejach europejskiego lalkarstwa
• klasyfikacja gatunków, omówienie głównych form i technik lalkowych
5 – Chiny
• chińskie cienie, marionetki, pacynki, lalki na drążkach
• tybetański teatr z masła
6 – Indie
• „Ramajana” i „Mahabharata” jako literackie podstawy gatunków
• różnorodność gatunków: pavakathakali, pava koothu, putul nauch, sakhi nach, togalu gombeyatta, yakshagana, kathpulti, gombeyatta, tholu bommalatam, thol pava koothu, ravana chhaya
7 – Azja południowo-wschodnia
• Birma (yoke thay)
• Tajlandia (nang yai, nang talung, hun luang, hun krabok, hun lakhon lek)
• Kambodża (nang sbek, nang kaboung)
• Wietnam (lalki na wodzie - rô’i núóć)
8 – Japonia
• ebisu-kaki, karakuri-ningyō, ningyô-jôruri, bunraku, kuruma-ningyô, otome bunraku
9 – Indonezja
• wayang kulit, wayang golek, wayang beber, wayang klitik
10 – Bliski Wschód
• lalki cieniowe Turcji (karagöz) i Grecji (karagiozis)
11 – Afryka
• maski rytualne
• rytualne formy lalkarstwa w Kongo, Mali, na Wybrzeżu Kości Słoniowej
• teatr magiczny
12 – Ameryka Południowa
• teatr lalek w Meksyku, Brazylii, innych krajach
13 – Lalki i maski w karnawale, maska w różnych kulturach
• Europa a Ameryka Łacińska
• maska w teatrze indyjskim, irańskim, japońskim i polskim
14, 15 – przegląd najciekawszych wydarzeń artystycznych ostatnich sezonów w omówionych regionach, podsuwanie semestru
16 – Ameryka Północna
• krótka historia teatru lalek w USA
17,18,19 – Lalkarskie imperium Jima Hensona
• San and Friends, Wilkins Coffee, Ulica Sezamkowa, The Muppet Show, The Muppet Movie, The Dark Crystal, Labirynt, Fraggle Rock, produkcje współczesne Walta Disneya
20,21,22 – Lalki na dużym ekranie i w TV
• filmy z epizodem lalkowym
• filmy z lalkami jako bohaterami
• dobranocki, kabarety, seriale z postaciami lalkowymi
• prezentacja najnowszych osiągnięć kinematografii
23,24,25 – Lalki w cyrku
• Cirqe du Soleil (od Le Grand Tour do najnowszych produkcji w Las Vegas)
• inne przykłady (Compagne Finzi Pasca)
• prezentacja pełnego spektaklu cyrkowego wykorzystującego lalki
26 – Lalkowe formy w widowiskach plenerowych i sportowych
• od Bread and Puppet do Royal de Luxe
• inne przykłady parad z udziałem lalek
• ceremonie otwarcia i zamknięcia igrzysk olimpijskich
• inne ceremonie (zwłaszcza w USA)
27 – Lalki w Internecie czyli warsztat lalkarza on-line
• Stan Winston School
• inne przykłady
28,29 – repetytorium, przegląd najciekawszych wydarzeń artystycznych ostatnich sezonów
30 – test zaliczeniowy
W cyklu 2023/24-Z:
Jak w "Podstawowych informacjach o przedmiocie" |
W cyklu 2024/25-Z:
Jak w "Podstawowych informacjach o przedmiocie" |
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy (W):
- absolwent rozróżnia, definiuje i potrafi określić najważniejsze typy i gatunki teatru lalkowego występujące na każdym z kontynentów, R_W06
- poprzez świadomość klasycznej technologii teatru lalek oraz najnowszych rozwiązań technologicznych, wykorzystywanych w różnych produkcjach sięgających po formy lalkowe, absolwent ma szeroka wiedzę, którą może dowolnie wykorzystywać, R_W10
- poprzez zdobytą wiedzę teoretyczno-teatralną absolwent wykazuje głębokie zrozumienie wzajemnych relacji między teorią a praktyką, co przekłada się na dalszy, świadomy rozwój artystyczny, R_W11
W zakresie umiejętności (U):
- absolwent wykorzystuje wiedzę dotyczącą różnorodności technik tworzenia lalek, konstrukcji scenariusza, budowania spektakli teatralnych i animacji w odrębnych formach teatru lalkowego spotykanego w różnych stronach świata, R_U03
- absolwent umie swobodnie wypowiadać się w kwestiach związanych z różnorodnością i wszechstronnością sztuki teatru lalek, R_U12
W zakresie kompetencji społecznych (K):
- student wykazuje kreatywność we własnych poszukiwaniach twórczych inspirując się świadomością estetyki, działania i funkcjonowania różnych technik lalkowych, R_K04
Kryteria oceniania
Praca zaliczeniowa do wykonania w pierwszym semestrze, test zaliczeniowy w drugim semestrze, kontrola obecności, aktywność na zajęciach.
Sem. I - zaliczenie.
Sem. II - zaliczenie z oceną
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy.
Literatura
- Encyclopédie mondiale des arts de la marionnette, UNIMA, T. Foulc, H. Jurkowski, éditions L’Entretemps, Montpellier 2009
• wybrane hasła
• internetowa wersja encyklopedii wepa.unima.org
- B. Kubiak Ho-Chi, Tragizm w japońskim teatrze lalkowym bunraku, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011
- B.J. Jones, Jim Henson – tata mupetów, Wydawnictwo Marginesy, Warszawa 2014
- Słownik wiedzy o teatrze Dariusz Kosiński [et al.], ParkEdukacja, Bielsko-Biała 2005
• część VI – Teatr lalek
- H. Jurkowski, Azjatycki teatr lalek, „Teatr Lalek” 1990 nr 2
- Historia Teatru, pod red. J.R. Brawna, przekł. H. Baltyn-Karpińska, Warszawa 1999
• C. Mackerras, Teatry wschodniej Azji
• F. Richmond, Teatry w południowej Azji
• L. Rubin, Teatr południowo wschodniej Azji
- E. Żeromska, Japoński teatr klasyczny: korzenie i metamorfozy, T. 2 Kabuki, bunraku, Wydawnictwo Trio, Warszawa 2010
- M. Waszkiel, Teatr lalek w chinach, „Teatr Lalek” 1993 nr 4.
- M. Waszkiel, Chińskie lalki, chińscy lalkarze, „Dialog” 1994 nr 1.
- K. Suszczyński, Lalki w Cirque du Soleil, „Scena” 2014 nr 4.
- K. Suszczyński, Lalki na srebrnym ekranie, „Teatr Lalek” 2018 nr 2.
- K. Suszczyński, Lalki w paradach, „Teatr Lalek” 2020 nr 2-3.
- Inne oblicza. Maski, marionetki i sztuka cieni ze zbiorów Chińskiego Narodowego Muzeum Sztuki, katalog wystawy, Państwowe Muzeum Etnograficzne, Warszawa 2014
- M. Lis, Wayang. Jawajski teatr cieni, Warszawa-Toruń 2019
W cyklu 2023/24-Z:
Jak w "Podstawowych informacjach o przedmiocie" |
W cyklu 2024/25-Z:
Jak w "Podstawowych informacjach o przedmiocie" |
Uwagi
W cyklu 2023/24-Z:
Jak w "Podstawowych informacjach o przedmiocie" |
W cyklu 2024/25-Z:
Jak w "Podstawowych informacjach o przedmiocie" |