Dramaturgia teatru lalek II WSL/RTL/DTL2-Z
Analiza dramatologiczna zarówno polskiej klasyki, jak i utworów pisarzy współczesnych, ze szczególnym uwzględnieniem nowości atrakcyjnych dla teatru lalek.
Analizowanie i interpretowanie dawnej i nowej dramaturgii z reżyserskiego punktu widzenia ma nie tylko przynieść studentom orientację w dawnej i współczesnej literaturze, ale uczulić ich na lalkarską perspektywę. Uczymy się, jak czytać utwory dramatyczne, by wydobyć z nich potencjał lalkowy i przekładać język literatury na język animacji.
Analizowane będą wybrane utwory takich autorów, jak: Maria Wojtyszko, Elżbieta Chowaniec, Malina Prześluga, Michał Walczak, Lidia Amejko, Magda Fertacz, Katarzyna Matwiejczuk, Artur Pałyga, Antoni Winch, Tomasz Talerzak, Tomasz Kaczorowski, Mateusz Pakuła, Pierre Gripari, Donald Bisset, Tadeusz Słobodzianek, Magdalena Mrozińska, i inni autorzy, polscy i obcy.
W przypadku pracy zdalnej, dobór tekstów będzie wyznaczany przez ich dostępność online.
|
W cyklu 2023/24-Z:
Program na oba semestry: I. Literatura podstawowa: sztuki teatralne i teksty towarzyszące 1. Jan Wilkowski, "My i krasnoludki" 2. Jan Wilkowski, "Kukły i ludzie" 3. Jana Wilkowskiego pisanie dla teatru lalek 4. Donald Bisset, "Rzeka słów" (wersja elektroniczna) 5. Giacomo Ravicchio, "Dzikuska" oraz "Anima" 6. Carsten Brandau, "Trójka na głowie" 7. Maria Wojtyszko, "Kwiat paproci" 8. Elżbieta Chowaniec, "Dama z łasiczką" 9. Michał Walczak, "Podróż do wnętrza pokoju" 10. Magda Fertacz, "Tysiąc nocy i jedna. Szeherezada 1979" 11. Malina Prześluga, "Garnitur prezydenta" 12. Tomasz Talerzak, "Efekt motyla…" (wersja elektroniczna) 13. Lidia Amejko, "Dwadrzewko" i "Farrago" 14. Tomasz Kaczorowski, "Antygona: jestem na NIE" 15. Artur Pałyga, "W środku słońca gromadzi się popiół" 16. Mariusz Gołosz, "Jak umierają słonie duże i ciężkie?" 17. Mariusz Gołosz, "Pieśni piekarzy polskich" 18-23. Dramaturgia najnowsza II. Literatura podstawowa: wybrane teksty z zakresu współczesnej dramatologii, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia „Współczesna dramaturgia a praca reżysera-lalkarza” 24. "Elementy dramatu. Analizy diagnostyczne", red. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera, Kraków 2009, Księgarnia Akademicka (zwłaszcza artykuły: Dariusz Kosiński, "Zagadnienie dramatu", s. 41-58; Ewa Bal, "Dramatyczność, sceniczność i teatralność dramatu", s. 59-76) 25. Joanna Puzyna-Chojka, "Sztuka czytania (dramatu współczesnego)", https://teatralny.pl/recenzje/sztuka-czytania-dramatu-wspolczesnego,182.html 26. Halina Waszkiel, "Lalkarz – performer", [w:] "Performans, performatywność, performer. Próby definicji I analizy krytyczne", pod red. Ewy Bal i Wandy Świątkowskiej, Kraków 2013, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 347-355 27. Monika Świerkosz, "Performatywna moc czytania literatury. Baśnie, lęk i magiczne zaklęcia", [w:] "Sztuka dla dziecka jako forma komunikacji społecznej", t. I pod red. Grzegorza Leszczyńskiego, Poznań 2009, Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu, s. 213-223 28. Marta Karasińska, "Dziecko w świecie post-teatru", [w:] "Sztuka dla dziecka jako forma komunikacji społecznej", praca zbiorowa pod redakcją Grzegorza Leszczyńskiego, t. 1, Poznań 2009, Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu 29. Grzegorz Leszczyński, "Trickster artysta. Ponowoczesne gry archetypowe", [w:] "Sztuka dla dziecka. Tradycja we współczesności", Poznań 2011, Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu 30. Halina Waszkiel, "Lalki wobec końca antropocenu", [w:] "Impulsy. Mapowanie nowego teatru lalek", pod red. Mirosława Kocura, Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie Filia we Wrocławiu, Wrocław 2022, s. 74-95. Link: https://halinawaszkiel.pl/2023/03/26/lalki-wobec-konca-antropocenu/ |
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy:
Absolwent zna i rozumie repertuar związany ze specjalnością studiów (R_W02, P7U_W, P7S_WG, P7S_WG).
Absolwent zna i rozumie fundamentalne dylematy współczesnej cywilizacji oraz dysponuje poszerzoną wiedzą, która pozwoli mu na zbudowanie kontekstu historycznego i kulturowego w dziele teatralnym (R_W04, P7U_W, P7S_WK, P7S_WG).
Absolwent zna i rozumie w pogłębionym stopniu cechy reżysera teatru lalek jako twórcy kultury i podmiotu konstytuującego struktury społeczne oraz zasady ich funkcjonowania (R_W05, P7U_W, P7S_WG).
Absolwent zna i rozumie wzajemne relacje między teoretycznymi i praktycznymi aspektami studiów, a także wykorzystuje tę wiedzę do dalszego
rozwoju artystycznego (R_W11, P7U_W, P7S_WG).
W zakresie umiejętności:
Absolwent potrafi dysponować wiedzą i umiejętnościami potrzebnymi do kreowania koncepcji artystycznych; prezentować wysoko rozwiniętą osobowość
twórczą umożliwiającą ich tworzenie i realizację (R_U01, P7U_U, P7S_UW).
Absolwent potrafi zrozumieć istotę konstrukcji tekstu scenariusza, samodzielnie ocenić tekst literacki i możliwości jego wykorzystania w procesie
budowania dzieła teatralnego z użyciem środków teatru lalek (R_U02, P7U_U, P7S_UW).
Absolwent potrafi tworzyć ustne i pisemne wypowiedzi z zakresu sztuk teatralnych w oparciu o zdobytą wiedzę teoretyczną (R_U12, P7U_U
P7S_UK).
W zakresie kompetencji społecznych:
Absolwent jest gotów do wykorzystania nabytej wiedzy w celu formułowania sądów i rozwiązywania problemów poznawczych praktycznych; jest gotów do krytycznej oceny odbieranych treści (R_K01, P7U_K, P7S_KK).
Kryteria oceniania
W semestrze zimowym: aktywny udział w zajęciach oraz wykonanie pracy zaliczeniowej pisemnej; zaliczenie z oceną.
W semestrze letnim: aktywny udział w zajęciach; egzamin ustny.
Literatura
Podstawowa literatura przedmiotu będzie podawana na bieżąco, z pierwszeństwem pozycji najnowszych. W przypadku pracy zdalnej, dobór tekstów będzie wyznaczany przez ich dostępność online.
Lektury towarzyszące (układ alfabetyczny):
Borowski Mateusz, Sugiera Małgorzata, "Sztuczne natury. Performance technonauki i sztuki", Kraków 2016, s. 9-30 oraz 479-496
"Dramat w tekście, tekst w dramacie", pod red. Artura Grabowskiego i Jacka Kopcińskiego, Warszawa 2014
"Elementy dramatu. Analizy diagnostyczne", red. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera, Kraków 2009, Księgarnia Akademicka (zwłaszcza artykuły: Dariusz Kosiński, "Zagadnienie dramatu", s. 41-58; Ewa Bal, "Dramatyczność, sceniczność i teatralność dramatu", s. 59-76)
Karasińska Marta, "Dziecko w świecie post-teatru", [w:] "Sztuka dla dziecka jako forma komunikacji społecznej", praca zbiorowa pod redakcją Grzegorza Leszczyńskiego, t. 1, Poznań 2009, Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu
Kostecka Weronika, "Baśń postmodernistyczna: przeobrażenia gatunku. Intertekstualne gry z tradycją literacką", Warszawa 2014, Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich [zwłaszcza "Wstęp", czyli s. 9-20]
Leszczyński Grzegorz, "Baśń: rytuał przejścia (rite de passage)", [w:] "Kulturowe konteksty baśni", pod red. Grzegorza Leszczyńskiego, t. II: "W poszukiwaniu straconego królestwa", Poznań 2006, Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu, s. 41-68
Leszczyński Grzegorz, "Trickster artysta. Ponowoczesne gry archetypowe", [w:] "Sztuka dla dziecka. Tradycja we współczesności", Poznań 2011, Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu
Mieczkowska Sylwia, "Object – Oriented Ontology i kapitał performatywny, czyli nowe spojrzenie na przedmioty w działaniu", „Didaskalia” nr 160, grudzień 2020: Wersja cyfrowa:
https://didaskalia.pl/pl/artykul/object-oriented-ontology-i-kapital-perfomatywny-czyli-nowe-spojrzenie-na-przedmioty-w-
Miłobędzka Krystyna, "W widnokręgu Odmieńca. Teatr, dziecko, kosmogonia", Wrocław 2008, Wydawnictwo Biuro Literackie
„Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży”, Poznań, Centrum Sztuki Dziecka
"Performatyka. Terytoria", pod red. Ewy Bal i Dariusza Kosińskiego, Kraków 2017
Popczyk-Szczęsna Beata, "Tekst jako bohater w kulturze uczestnictwa. Szkice o polskiej dramaturgii teatralnej", Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice 2019
Puzyna-Chojka Joanna, "Sztuka czytania (dramatu współczesnego)", https://teatralny.pl/recenzje/sztuka-czytania-dramatu-wspolczesnego,182.html
Świerkosz Monika, "Performatywna moc czytania literatury. Baśnie, lęk i magiczne zaklęcia", [w:] "Sztuka dla dziecka jako forma komunikacji społecznej", t. I pod red. Grzegorza Leszczyńskiego, Poznań 2009, Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu, s. 213-223
„Teatr Lalek”, kwartalnik, POLUNIMA
Waszkiel Halina, "Dramaty nie tylko dla ludzi", [w:] "Dramat made (in) Poland. Współczesny dramat polski we współczesnej polskiej rzeczywistości", red. Wojciech Baluch, Kraków 2009, Księgarnia Akademicka, s. 225-233
Waszkiel Halina, "Dramaturgia polskiego teatru lalek", Warszawa 2013
Waszkiel Halina, "Lalkarz – performer", [w:] "Performans, performatywność, performer. Próby definicji i analizy krytyczne", pod red. Ewy Bal i Wandy Świątkowskiej, Kraków 2013, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 347-355
Waszkiel Halina, "Lalki wobec końca antropocenu", [w:] LALKA NOVA: nowe znaczenia lalki w teatrze i sztukach performatywnych”, Wydział Lalkarski wrocławskiej Filii Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie, Wrocław 2022
Waszkiel Halina, "Pisanie teatru lalek", [w:] Jan Wilkowski, "Spowiedź w drewnie. Dramaty", Warszawa 2020, s. 7-40.
Wiśniewska Marzenna, "Archipelag indywidualności. Solowe teatry performerów współdziałających z materią", Toruń 2022 [gł. Wstęp, s. 7-19]
Strony internetowe: www.nowesztuki.pl, www.e-teatr.pl, strony internetowe polskich teatrów lalek
|
W cyklu 2023/24-Z:
Podstawowa literatura przedmiotu będzie podawana na bieżąco, z pierwszeństwem pozycji najnowszych. W przypadku pracy zdalnej, dobór tekstów będzie wyznaczany przez ich dostępność online. Borowski Mateusz, Sugiera Małgorzata, "Sztuczne natury. Performance technonauki i sztuki", Kraków 2016, s. 9-30 oraz 479-496 "Dramat w tekście, tekst w dramacie", pod red. Artura Grabowskiego i Jacka Kopcińskiego, Warszawa 2014 Kostecka Weronika, "Baśń postmodernistyczna: przeobrażenia gatunku. Intertekstualne gry z tradycją literacką", Warszawa 2014, Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich [zwłaszcza Wstęp, czyli s. 9-20] Leszczyński Grzegorz, "Baśń: rytuał przejścia (rite de passage)", [w:] "Kulturowe konteksty baśni", pod red. Grzegorza Leszczyńskiego, t. II: "W poszukiwaniu straconego królestwa", Poznań 2006, Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu, s. 41-68 Mieczkowska Sylwia, "Object-Oriented Ontology i kapitał performatywny, czyli nowe spojrzenie na przedmioty w działaniu", „Didaskalia” nr 160, grudzień 2020: Wersja cyfrowa: Miłobędzka Krystyna, "W widnokręgu Odmieńca. Teatr, dziecko, kosmogonia", Wrocław 2008, Wydawnictwo Biuro Literackie „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży”, Poznań, Centrum Sztuki Dziecka "Performatyka. Terytoria", pod red. Ewy Bal i Dariusza Kosińskiego, Kraków 2017 Popczyk-Szczęsna Beata, "Tekst jako bohater w kulturze uczestnictwa. Szkice o polskiej dramaturgii teatralnej", Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice 2019 Waszkiel Halina, "Dramaty nie tylko dla ludzi", [w:] "Dramat made (in) Poland. Współczesny dramat polski we współczesnej polskiej rzeczywistości", red. Wojciech Baluch, Kraków 2009, Księgarnia Akademicka, s. 225-233 Waszkiel Halina, "Dramaturgia polskiego teatru lalek", Warszawa 2013 Wiśniewska Marzenna, "Archipelag indywidualności. Solowe teatry performerów współdziałających z materią", Toruń 2022 [gł. Wstęp, s. 7-19] Strony internetowe: www.nowesztuki.pl, www.e-teatr.pl, strony internetowe polskich teatrów lalek |
Uwagi
|
W cyklu 2023/24-Z:
Zajęcia mogą być przeprowadzona online lub zdalnie. |