Teatr masowy / teatr dla mas 2 WOT/M/TrMas2-L

Zakres poszczególnych tematów:

1. Teatr masowy – wyjaśnienie pojęcia, zakres zjawiska, przemiany form historycznych
2. Teatr masowy w kontekście filozofii, socjologii, psychologii
3. Masy w teatrze antycznym – wychowanie czy demoralizacja?
4. Widowiska średniowieczne: zbawienie dla każdego.
5. Renesansowe trionfi: scena dla władcy – widownia dla ludu
6. Różne drogi naprawy teatru: J. J. Rousseau
7. Różne drogi naprawy teatru: J. W. Goethe / F. Schiller
8. Różne drogi naprawy teatru: A. Mickiewicz
9. Teatr masowy w czasach rewolucji francuskiej
10. Kreowanie II Rzeszy Niemieckiej – zgromadzenia narodowe i Festspiele
11. Teatr ludowy we Francji XIX / XX wieku
12. Max Reinhardt i jego „teatr dla pięciu tysięcy”
13. Wielka Reforma Teatru – masy na scenie i teatr w plenerze
14. Teatr masowy w Rosji Radzieckiej: Jewreinow
15. Nazistowskie Thingspiele: inscenizowana zbiorowość
16. Teatr masowy drugiej połowy XX wieku: między widowiskiem a manifestacją (struktura widowisk, tematyka, środki wyrazu, techniki inscenizacyjne i wykonawcze, publiczność)
17. Living History – współczesne rekonstrukcje historyczne i formy performansów społecznych

W cyklu 2022/23-L:

Treści kształcenia:
1. Tzw. Wielka Reforma Teatru - technologia i postęp dla mas
2. Teatr masowy od drugiej połowy XX wieku (święta, ceremoniały, uroczystości)
3. Teatr masowy od drugiej połowy XX wieku: manifestacje kontrkulturowe, performanse uliczne teatru guerilla
4. Karnawał – święto i zabawa dla wszystkich
5. Teatry plenerowe
6. Festiwale jako forma umasowienia działań teatralnych
7. Wielkoformatowe rekonstrukcje historyczne
8. Teatr masowy w Chinach
9. Współczesne choreografie i performanse społeczne: teoria
10. Performanse żałoby narodowej
11. Performanse ideologii, afirmacji i buntu: marsze niepodległości, Pride Parade, Strajk Kobiet
12. Teatry masowe kampanii wyborczych
13. Koncert muzyki popularnej jako widowisko masowe
14. Widowiska sportowe: olimpiady, mecze piłkarskie, Super Bowl

Koordynatorzy przedmiotu

W cyklu 2022/23-L:

Małgorzata Budzowska
Paweł Płoski

W cyklu 2019/20-L:

Małgorzata Leyko
Paweł Płoski

W cyklu 2020/21-L:

Małgorzata Leyko
Paweł Płoski

Efekty kształcenia

Wiedza
student po zakończeniu kursu powinien:
EM 1 scharakteryzować poszczególne formy widowisk masowych
EM 2 wymienić i omówić główne pisma filozoficzne i estetyczne dotyczące widowisk masowych
EM 3 wyjaśnić uwarunkowania historyczne i polityczne związane z organizacją widowisk masowych

Umiejętności
student po zakończeniu kursu powinien:
EM 4 analizować i interpretować wybrane teksty filozoficzne i estetyczne dotyczące widowisk masowych
EM 5 wyszukiwać i prezentować informacje szczegółowe na temat historycznych i współczesnych form widowisk masowych

Kompetencje personalne i społeczne
student po zakończeniu kursu powinien:
EM 6 wyrażać sądy w sprawach historycznych i politycznych kontekstów widowisk masowych
EM 7 posiadać zdolność oceny społecznej rangi widowisk masowych

Kryteria oceniania

Dopuszczalne są 2 nieusprawiedliwione nieobecności na zajęciach.
Wykonanie w trakcie realizacji przedmiotu zadań indywidualnych i zespołowych wyznaczonych na początku semestru (dwukrotna w ciągu semestru prezentacja tekstów źródłowych bądź opracowań i moderowanie dyskusji w grupie).

Literatura

1. Podstawowa:
Teatr masowy – teatr dla mas, red. M. Leyko, Łódź 2011
Platon, Państwo (fragmenty), wydanie dowolne
Plaut, Amfitrion, wydanie dowolne
Arystofanes, Osy, wydanie dowolne
Publiusz Korneliusz Tacyt, Roczniki (fragmenty), wydanie dowolne
Jean Jacques Rousseau, List do d’Alamberta o widowiskach, [w:] idem, Umowa społeczna, przeł. W. Bieńkowska, Warszawa 1966
Gustave Le Bon, Psychologia tłumu, przeł. B. Kaprowski, Warszawa 1986
Elias Canetti, Masa i władza, przeł. E. Borg i M. Przybyłowska, Warszawa 1996
Alexis de Tocqueville, O demokracji w Ameryce, przeł. B. Janicka i M. Król, t. 2, Warszawa 1996
Jose Ortega y Gasset, Bunt mas, przeł. P. Niklewicz, Warszawa 1995
Goethe i Schiller o dramacie i teatrze, przeł. O. Dobijanka-Witczakowa, Kraków 1998
Baszkiewicz J., S. Meller, Rewolucja francuska 1789-1794. Społeczeństwo obywatelskie, Warszawa 1983
Romain Rolland, Teatr ludowy, przeł. P. Olkusz, Gdańsk 2008
Max Reinhardt, Teatr dla pięciu tysięcy, [w:] idem, O teatrze i aktorze, przeł. M. Leyko, Gdańsk 2004
Bogusław Drewniak, Teatr i film III Rzeszy, wydanie dowolne
Tomasz Szlendak i in., Dziedzictwo w akcji, Warszawa 2012

W cyklu 2022/23-L:

Literatura (wybór):
Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów, red. Agata Chałupnik i in., Wydawnictwa UW, Warszawa 2010.
Artur Duda, Performans na żywo, WN UMK, Toruń 2011.
J. Jarniewicz, All you need is love. Sceny z życia kontrkultury, Znak, Kraków 20016.
A. Jawłowska, Drogi kontrkultury, PIW, Warszawa 1975.
W. Dudzik, Karnawały w kulturze, Warszawa 2005.
B. Frankowska, Teatr w plenerze, [w:] Teatr. Widowisko, red. Marta Fik, Warszawa 2000, s. 115-136.
Między świętem a przesytem. Festiwale teatralne i ich miejsce we współczesnym życiu kulturalnym, pod red. Dariusza Kosińskiego, Teatr Lalek „Pleciuga”, Szczecin 2016.
M. Leyko, Teatralizacja historii lokalnych w formacie R/W, [w:] Teatr historii lokalnych w Europie Środkowej, red. E. Wąchocka, D. Fox, A. Głowacka, Katowice 2015, s. 13-24.
Marta Steiner, Oblicza teatru masowego w Chinach, [w:] Teatr masowy – teatr dla mas, red. M. Leyko, Łódź 2011, s. 275-300.
Choreografia: polityczność, red. Marta Keil, Warszawa – Poznań – Lublin 2018.
D. Kosiński, Teatra polskie. Rok katastrofy, Znak i Instytut Teatralny, Warszawa-Kraków 2013.
J. Jakubowski, Konwencja partyjna – festiwal, msza, widowisko. Rola i funkcje masowych wydarzeń politycznych w Polsce, [w:] Odsłony współczesnej polityki, red. J. Golinowski, A. Laska, Wyd. UKW, Bydgoszcz 2012.
M. Kubiak, Koncertowe sacrum i profanum – teatralizacja przestrzeni scenicznej na przykładzie zespołu Rammstein, „Studia de Cultura” 3/2019, s. 57-69.
S. Firth, Rytuały sceniczne. O wartości muzyki popularnej, przeł. M. Król, Wyd. UJ, Kraków 2011.
M. Lenartowicz, J. Mosz, Stadiony i widowiska: Społeczne przestrzenie sportu, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2019.