Doktryny teatralne 2 WOT/L/ArtTeorT2-Z
Zakres tematyczny całego kursu:
1. Podstawowe zagadnienia i aporie związane ze zjawiskiem teatru.
2. Teatr a religia.
3. Rozwój myśli teatralnej w powiązaniu z zżyciem teatralnym epok średniowiecza i renesansu.
4. Zjawisko klasycyzmu w jego wydaniu XVII i XVIII-wiecznym.
5. Myśl teatralna oświecenia.
6. Myśl teatralna romantyzmu.
7. Doktryna realizmu w teatrze.
8. Myśl teatralna Wielkiej Reformy.
9. Spór o „rytualne korzenie teatru”
10. Idee teatru ludowego.
11. Doktryny teatralne europejskiej awangardy i neoawangardy.
12. Kryzys podstawowych kategorii teoretycznych związanych z teatrem, jak i samego jego pojęcia, na przełomie XX i XXI wieku.
13. Performatyka.
W drugim semestrze kursu tematyka zajęć obejmuje punkty 6–10.
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
student po zakończeniu kursu powinien:
EM 1 - mieć podstawową wiedzę o najważniejszych teoriach teatru i doktrynach teatralnych w ich rozwoju historycznym K_W01++
EM 2 - rozumieć historyczne, estetyczne i społeczno-kulturowe uwarunkowania zjawiska teatru i działalności teatralnej w minionych epokach i obecnie K_W03++
EM 3 - mieć podstawową wiedzę o wybranych aspektach historii teatru i dramatu w Europie i na świecie K_W04++
Umiejętności
student po zakończeniu kursu powinien:
EM 4 - potrafić w praktyce posługiwać się podstawowymi pojęciami, teoriami i metodami z zakresu wiedzy o teatrze K_U04++
EM 5 - potrafić uczestniczyć w dyskusji, umie zaprezentować i uargumentować własne stanowisko, przedstawić wątpliwości i sugestie, prowadzić merytoryczną polemikę K_U07++
EM 6 - posiadać podstawowe umiejętności badawcze – potrafi sformułować problem, przeanalizować go za pomocą odpowiednio dobranych metod i narzędzi oraz opracować i zaprezentować wnioski K_U09++
Kompetencje personalne i społeczne
student po zakończeniu kursu powinien:
EM 7 - mieć świadomość poziomu własnej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę dalszej edukacji i ustawicznego samokształcenia K_K01++
EM 8 - konstruować argumenty w interakcji z grupą K_K04++
Reżyseria:
K_W02 interpretuje filozoficzne przesłanki dla historycznie i paradygmatycznie odrębnych koncepcji starożytnego, nowożytnego i współczesnego dramatu europejskiego oraz europejskich zjawisk teatralnych, odczytuje i identyfikuje toposy oraz transformacje tradycyjnych form lub motywów we współczesnych inscenizacjach
K_W03 rozpoznaje elementy dzieła teatralnego i jego strukturę
K_W04 orientuje się w europejskich i światowych teoriach poświęconych metodom pracy z aktorem
K_W09 wykazuje się uporządkowaną wiedzą ogólną z zakresu historii i teorii literatury, historii teatru, historii powszechnej, antropologii kultury, historii obyczaju, psychologii – co pozwala rozpoznawać i rozumieć fenomeny kultury symbolicznej, artystycznej, literackiej oraz posługiwać się podstawowymi kategoriami i metodami w analizie zjawisk teatralnych
K_W10 określa główne kierunki i koncepcje filozoficzne w ich historycznym porządku, szczególnie w zagadnieniach korespondujących z problematyką teatru i dramatu, stanowiących ich myślowe i aksjologiczne zaplecze oraz dostarczających narzędzi do ich rozumienia i analizy
K_W11 wykazuje się znajomością podstawowych metod analizy i interpretacji różnych wytworów kultury właściwych dla wybranych tradycji, teorii lub szkół badawczych w zakresie teatru i dramatu
K_U01 analizować, oceniać, selekcjonować i wykorzystywać informacje oraz wiedzę pochodzące z różnych źródeł, aby doskonalić i rozwijać osobowość artystyczną do tworzenia własnych koncepcji artystycznych
K_U17 wypowiadać się w formie pisemnej (referat, esej, dysertacja naukowa, praca magisterska) na tematy teatralne, filmowe i literackie, jak i ustnej (eksplikacja koncepcji artystycznej przed zespołem teatralnym, dyrektorem teatru, wystąpienia publiczne na tematy teatralne)
K_K07 krytycznej oceny odbieranych treści, samooceny oraz konstruktywnej krytyki w stosunku do działań innych osób
Kryteria oceniania
Dopuszczalne są 2 nieusprawiedliwione nieobecności na zajęciach w semestrze (zgodnie z regulaminem studiów).
Warunkiem zaliczenia II semestru kursu jest uczestnictwo w zajęciach, jak również pomyślne odbycie kolokwium ustnego, obejmującego całość zagadnień I semestru kursu oraz II semestru w zakresie lektur 1–5 (6. temat kursu). Ocena z kolokwium stanowić będzie połowę oceny egzaminacyjnej na zakończenie kursu.
Podczas kolokwium ocenia się znajomość omawianych tekstów źródłowych, jak również świadomość i zrozumienie ich kontekstu kulturowego i istotnych poruszanych w nich zagadnień. Korzystnie wpływa na ocenę aktywność podczas zajęć.
Literatura
II semestr kursu
W nawiasie klamrowym {} podano pozycje uzupełniające, nieobowiązkowe.
1. Manifesty Romantyzmu, red. Alina Kowalczykowa, Warszawa 1975. Tu: August Wilhelm Schlegel, O dialogu dramatycznym; Wiktor Hugo, przedmowy do dramatów Cromwell i Hernani.
1a. {Stendhal, Racine i Szekspir, Warszawa 1957.}
2. Adam Mickiewicz, Lekcja XVI. Wykład z dnia 4 kwietnia 1843 roku. Różne wydania.
3. Artur Schopenhauer, Świat jako wola i przedstawienie, Tom I, Warszawa 1994, §§ 49-52.
3a. {Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Filozofia sztuki albo Estetyka, Warszawa 2020, Rozdział: Poezja dramatyczna, s. 281–301.}
4. Zdzisław Jachimecki, Ryszard Wagner, Warszawa, kilka wydań. Tu zwła-szcza rozdz. IV i VI.
4a. Richard Wagner, Dramaturgia opery, Gdańsk 2009. Tu: O przeznaczeniu opery, O pisaniu i komponowaniu oper w szczególności.
4b. {Karol Stromenger, Teatr Wagnera, „Scena Polska” 1938 nr 2-3, albo Lwów b.d.}
5. Friedrich Nietzsche, Narodziny tragedii albo Grecy i pesymizm, Kraków 1994.
6. Alfred Kerr, Technika dramatu realistycznego, „Dialog” 1956 nr 3.
7. August Strindberg, Przedmowa do „Panny Julii” i Memorandum reżysera do członków Intima Teatern, w: Strindberg, Wybór dramatów, Biblioteka Narodowa, Wrocław 1977.
7a. {Peter Szondi Teoria nowoczesnego dramatu, Warszawa 1976.}
8. Konstanty Stanisławski, Praca aktora nad sobą, Kraków 2010. Tom I, rozdziały I-III i XVI. (Ew. w wydaniu: Pisma, Warszawa 1954. Tom II). Tom II, rozdział X. {Doradzam przejrzenie całej Pracy aktora nad sobą.}
9. Edward Gordon Craig, Artystom teatru przyszłości, Aktor i nadmarioneta i Sztuka teatru, w: Craig, O sztuce teatru, Warszawa 1985.
10. Adolphe Appia, Inscenizacja dramatu Wagnerowskiego i Dzieło sztuki żywej w: Appia, Dzieło sztuki żywej, Warszawa 1974.
11. Wsiewołod Meyerhold, Przed rewolucją, Teorie współczesnego teatru, Warszawa 1988. Tu zwłaszcza: Część „O teatrze”, Buda jarmarczna. Rekonstrukcja teatru, „Pamiętnik Teatralny” 1956, z.2-3.
11a. Nikołaj Jewreinow, Teatralizacja życia, „Dialog” 2008 nr 7-8.
12. Romain Rolland, Teatr ludowy, Gdańsk 2008. Zwłaszcza części II i III.
12a. Étienne Decroux, O sztuce mimu, Warszawa 1967. Części I – V.
12b. Paul Claudel, Możliwości teatru, Warszawa 1971. Części: Pierwsze krystalizacje, Teatr japoński i wnioski, Credo.